Anne sütü eşi benzeri olmayan mucize bir besin. Bebeğiniz sütünüz ile sağlıklı şekilde büyürken aranızdaki duygusal bağ da gelişerek güçlenir. Emzirmek, bebeğinizi bulaşıcı hastalıklardan korumasının yanı sıra obesite, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve bazı sindirim sistemi hastalıklarına karşı da önleyici. Araştırmalar, emziren annelerde meme ve rahim kanseri riskinin azaldığını gösteriyor. Emzirme süresi ne kadar uzarsa, meme kanseri riski de o kadar düşüyor.

Emzirmenin Sonlandırmasının Doğru Zamanı Ne Zamandır?

Emzirmenin sonlandırılması için en doğru zaman bebek ve annenin hazır olduğu zamandır. Çevrenizdeki kişilerin, bebeğinizin büyüdüğünü, artık emzirilmeye İhtiyacı olmadığını, anne sütünün altıncı aydan sonra besleyici bir değerinin kalmadığını söylemesi sizi yanıltmamalı. Araştırmalar 1-2 yaş aralığındaki bebeklerin günlük kalori, protein gereksinimlerinin % 30 kadarının anne sütü ile karşılanabileceğini gösteriyor.

Dünya sağlık örgütü bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütü ile beslenmesini, altıncı aydan sonra tamamlayıcı ek besinlere başlanarak, emzirmenin iki yaşına kadar devam edilmesini ettirilmesini öneriyor.

Bazen bebekler bir yaş civarında meme emmekten kendiliğinden vazgeçebilirler. Ancak genellikle kendi haline bırakıldığında bebeklerin memeyi bırakması iki yıldan uzun sürebilir.

Emzirmeyi Bırakmak İçin Uygun Zaman Nasıl Anlaşılır?

Duygusal olarak rahat olduğunuz bir dönemde memeden kesmeye başlamalısınız. Stresli veya sabırsız bir dönemdeyseniz memeden kesmeyi daha sonraya ertelemelisiniz.

Emzirmeyi sonlandıracağınız dönemde bebeğinizin veya sizin hayatınızda majör bir değişiklik olmamalı. Yeni bir eve taşınma, hastalık, annenin çalışmaya başlaması, yeni bakıcı, tuvalet eğitimi gibi zamanlarda emzirmenin kesilmesi tercih edilmemeli.

Emzirmenin kesilmesi ile bebeğinizin artık gece boyu uyuyacağını, daha az yorulacağınızı veya bebeğinizin anneye bağlılığının azalacağını düşünmek yanlış olur.

Bir Anda Nasıl Kesilir?

Sütün aniden kesilmesi bebeğinizde duygusal olarak zorlanmaya ve memede süt birikimine bağlı sorunlara yol açabileceğinden önerilmez.

Memeye kötü görünen maddelerin sürülerek bebeğin tiksindirilmeye çalışılması da yine duygusal travmaya yol açabileceğinden önerilmeyen yöntemler arasındadır.

Kademeli Memeden Kesmek Nasıl Olur?

Anne sütten kesmeye hazır olduğunda emzirmeyi kademeli olarak azaltmaldır.

Her 3-5 günde bir, gün içindeki emzirme seanslarından birini keserek emzirme azaltılabilir.

Öncelikle bebeğin daha az düşkün olduğu gün ortasındaki seanslardan kesmeye başlanmalı. Sabah ve akşam emzirmeleri daha sonra kesilmeli. Son olarak akşam yatarken ve gece yarısı emzirmeleri sonlandırılamalıdır.

Öğün sayısının azaltılmasının yanısıra, bebeğin memede kaldığı süre aşamalı olarak kısaltılmaya çalışılabilir.

Günde 7-8 kez meme emen bir bebeğin sütten kesilmesi 4-5 hafta sürer.

Bu olayı en az hasarla atlatmak için annelere öneriler...

Emzirmeyi azaltırken memede oluşabilecek şişlik, ağrı, kızarıklık açısından anne dikkatli olmalı. Bu bulgular kanal tıkanıklığının veya süt birikimine bağlı meme iltihabının (‘’mastit’’) bir göstergesi olabilir. Emzirmeyi kademeli olarak azaltıp bu durumu önleyebilir, biriken sütü kısa süreli pompa yardımıyla azaltarak mastit gelişimini engelleyebilirsiniz.

Emzirmeyi azaltma sürecinde çocuğunuz daha fazla ilgiye ve kucaklamaya ihtiyaç duyacaktır.

Bebeğin dikkatini başka yönlere çekerek meme emme isteğini unutturabilirsiniz. Örneğin; atıştırmalık bir şeyler vermek, onunla yürüyüşe çıkmak, markete-parka götürmek, kitap okumak faydalı olabilir.

Sıkıldığında, yorulduğunda veya acıktığından ortaya çıkan meme emme isteğini ona ilgi göstererek gidermeye çalışabilirsiniz. Özellikle böyle zamanlarda bebeğinizin her zaman oturarak emzirdiğinız koltuğa- emzirme sandalyenize oturmaktan kaçınmalısınız.

Emzirmenin bir yaşından sonra kesilmesi durumunda biberonla beslenmeye bağlı sorunları önlemek için sütün bardakla verilmesi önerilir. Zor bırakılabilecek bir başka alışkanlığa yol açmamak ve diş çürüklerini engellemek açısından, çocuğu biberonla yatağa koymaktan kaçınmak gerekir.

Emzirmeyi kesmeden önce ara ara bardağa sağılmış anne sütü koyarak alışmasını kolaylaştırabilirsiniz.

Bebeğiniz bir yaşından küçükse formül sütü, biberon veya alıştırma bardağı ile içebilir.

Emzirmenin kesilmesi anne ve çocuk için duygusal bir dönemdir. Sadece farklı bir beslenme şekline geçiş değil aynı zamanda anne ve bebek arasındaki farklı bir ilişkinin sonlandırılmasıdır. Her iki tarafın da hazır olduğu düşünüldüğünde bile bebekte tahmin edilemeyen üzüntü veya annede suçluluk duygusuna yol açabilir. Emzirme süreniz ne olursa olsun ister birkaç hafta, ister 2 yıl! Anne sütü vererek bebeğinizin sağlığı ve gelişimi için mükemmel bir başlangıç yaptığınızı unutmamalı ve bununla gurur duymalısınız.

Dr. Hilda Çerçi

Özkan Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı