Çocukların ihtiyaç duydukları uyku süresi değişkenlik gösterebilir. Ne kadar çabuk uyanıp ne kadar çabuk uykuya dalacağı her çocuk için farklı olabilir. Ebeveynlerin en önemli görevi çocuklarına erken yaşta iyi bir uyku alışkanlığı kazandırmak olmalıdır.

Uyku Neden Bu Kadar Önemli?

Uyku günlük işlevlerin yerine getirilmesi için gerekli olmakla beraber gelişimin her döneminde çok önemli rol oynamaktadır. Yetersiz ve kalitesiz uyku gün içi uykulu hisetmeye neden olur, öğrenme, hafıza dikkat üzerine olumsuz etki eder. Uykusuzluk dürtüsellikte artış, hiperaktivite, çabuk sinirlenme gibi anormal davranışlara yol açabilir. Ayrıca kardiyovasküler, endokrin, metabolik sistem, bağışıklık üzerine potansiyel olumsuz etkileri vardır.

Uyku Hormonu Ve Uykuda Salgılanan Büyüme Hormonu İle İlgili Bilgi Verebilir Misiniz?

Uyku hormonu melatonin dediğimiz beyinden salgılanan uykulu hissetmemizi sağlayan hormondur. Karanlıkta melatonin salgısı artar, aydınlıkta gözün retina tabakasına düşen ışığın artışıyla beraber melatonin salgısı azalır. Akşam saatlerinde yoğun ışık ve ekrana maruz kalan çocuklarda bu düzen etkilenebilir.

Büyüme hormonu sentezi tipik olarak uykunun ilk saatlerinde olur. Düzenli ve yeterli uyku büyüme hormonu salgılanmasının daha etkin olmasını sağlar.

Yaşlara Göre Normal Uyku Süreleri Önerileri:

İyi Bir Uyku İçin Öneriler:

Bebeklik Dönemi:

Yenidoğan bebeklerin uykusu düzenli değildir, 1-2 saatlik kısa kısa uykular şeklinde günde ortalama 16-17 saat uyurlar. Bebek büyüdükçe günlük uyku süresi gittikçe kısalır.

Bebeğinizin ve dolayısıyla sizin geceleri daha iyi uyumanız için öneriler:

1. Bebeğinizi geceleri mümkün olduğu kadar sakin, sessiz ve loş ortamda tutmaya çalışın. Uygun uyku saati rutinleri oluşturulabilir; banyo, masaj vb.
2. Geceyarısı çocuğunuzu beslemek veya altını değiştirmek gerektiğinde onu çok fazla uyarmayın, çok fazla uyandırmayın.
3. Bebeğinizin uykusunun geldiğine dair ilk belirtide yatağına yatırın . Bebeğinizin kendi başına uykuya dalmayı öğrenmesi gereklidir. Uyuyana kadar onu kucaklamak veya sallamak geceyarısı uyandığında da aynı şeyleri yapmanızı gerektirir. Bu da çocuğunuzun uyumayı kendi başına yapabilmesini engeller.
4. Birçok bebek emerken uykuya dalma eğilimindedir. Dolayısı ile uykuya dalarken hatırladıkları son fotoğraf karesi annenin güvenli kolları ve memesidir. Uyandığında bu fotoğraf karesinin olmaması bebek içn kaygı verici olur. İlk ay her istediğinde ve istediği kadar emmesine izin verilen bebeğin aylar ilerledikçe meme emmeden uykuya dalma alışkanlığı kazanması gerekir. Bebeğin emmesi ağırlaşmaya başladığında memeden çekilip hafif dik tutularak gazı çıkartıldıktan sonra yatağa bırakılarak denemeler yapılması ve uykuya dalma becerisini kazanması desteklenmelidir.
5. Bebeğinizin gündüz bir seferde çok uzun süre (3-3,5 saatten fazla) uyumasına izin vermeyin, gün içinde uzun uyuyacak olursa gece uyanık olma ihtimali daha fazla olacaktır.
6. Bebeğinizi emzikle yatağa koymaktan kaçının. Emzikle uyumaya alışan bebekler de kendi başlarına emziksiz uyumayı öğrenemezler. Emzikler bebeğin emme ihtiyacını gidermek içindir. Uyku için değil. Bebeğiniz emzikle uykuya dalıyorsa yatağa koymadan önce emziği yavaşça çıkarın.
7. Dört ila altı aylık bebeğiniz uyandığında müdahalenizi geciktirin. Bebeğinizi kontrol etmeye gitmek için birkaç dakika bekleyin, belki de birkaç dakika içinde uykuya yeniden dalabilir. Ağlamaya devam ederse gidip kontrol edin ancak ışığı yakmayın, oynamayın, kucaklamayın veya sallamayın. Eğer ağlama devam ederse biraz daha bekleyip tekrar kontrol edin. Kendisini neyin rahatsız edebileceğini değerlendirin. (Aç olabilir, altını ıslatmış olabilir, ateşli olabilir vb.)
8. Pediatri kuruluşları SIDS ( ani beşik ölümü sendromu) engellenmesi amacıyla sağlıklı çocukların sırtüstü pozisyonda yatırılmasını tavsiye etmektedir.

Oyun Çocukluğu ve Okul Öncesi Dönem

Birçok aile oyun çocuklarının yatağa gitme zamanının günün en zor kısmı olduğunu düşünürler. Bu yaştaki bir çocuk özellikle de kendisinden daha büyük bir kardeşi hala uyanıksa yatağa gitmeye direnç gösterebilir. Oyun ve okul öncesi çocuklarının her gece 10-12 saat uykuya ihtiyaçları vardır.

Öneriler:

1. Çocuğunuz uykuya dalmadan önce sessiz bir dönem geçirmesini sağlayın. Uykudan önce sakin bir rutin geliştirin: masal okuma, şarkı- ninni söyleme, banyo gibi. Bu düzenli rutin uyku zamanının geldiğini hatırlatacaktır. Çalışan anne ve babalar geç saatlerde çocukları ile oynamak isterler. Uykudan önce oynanan hareketli- aktif oyunlar çocukları uyarır, uykuya dalmalarını güçleştirir.
2. Değişmeyen bir uyku planı yapın. Sabit bir uyanma saatinin olmasını sağlayın. Uyuma ve uyanma zamanı haftanın yedi günü sabit-aynı olmalıdır. Düzenli uyku ritmini sağlamak açısından uyanma saati uyuma saatinden daha önemlidir. Aynı zamanda çocuğunuzu uyandırmak da onu uyumaya zorlamaktan daha kolaydır.
3. Çocuğunuzun en sevdiği oyuncağı veya battaniyesini yanına almasına izin verin (güvenli olduğuna emin olmalısınız)
4. Çocuğunuzun rahat olduğundan emin olun. Odanın ısısını kontrol edin elbiseler hareketini engellememeli, uyumadan önce çocuğunuz su içmek isteyebilir, gece lambası açık bırakılabilir, kapı aralık bırakılabilir.
5. Çocuğunuzun sizle beraber uyumasına izin vermemeye çalışın. Bu onun yalnız başına uykuya dalmasını öğrenmesini zorlaştırır.
6. Çocuğunuzun uyumasına yardımcı olan ilaçlardan kaçının. Zamanla ilaçlar etkisiz hale gelirler ve gündüz tam uyanık olmasını engelleyebilirler. Etkileri gece ortasında bitebilir ve gece uyanmalarına neden olurlar. Bazı ilaçlar gece korkularına veya diğer uyku bozukluklarına yol açabilir.
7. Yatak odasında elektronik eşyalara izin vermeyin.

Son Yıllarda Uyku Eğitimleri Çok Popüler Oldu, Anne-Babalar Bu Eğitimlerden İyi Olanları Nasıl Ayırt Edebilirler?

Uyku eğitimi verecek olan kişinin çocuk psikolojisi konusunda eğitimli ve tecrübeli olmasına dikkat edebilirler. Çocukları saatlerce ağlatarak çaresiz kalmayı öğretip uyku alışkanlığı kazandırmaya çalışan yöntemleri uygulamayı önermiyoruz. Ebeveynlerin içine sinmeyen veya uzun süre devam ettirebileceklerine inanmadıkları yöntemleri hiç denememelerini öneririm.

Çocuklar Mutlaka Akşamları Saat 8-9 Arası Mı Uyumalıdır? Anne Ve Babaların İşten 8’E Doğru Eve Gelip Çocuklarıyla Birkaç Saat İlgilenip Onları Öyle Uyutmaları Çocukların Maalesef 10:00 Gibi Uyumalarına Neden Oluyor. Bu Konuda Düşünceleriniz Neler?

Eve geç gelen ebeveynlerin çocuklarıyla zaman geçirebilmesi için uyku saatinin biraz geciktirilmesi okula gitmeyen küçük bir çocuk veya bebek için düşünülebilir. Ancak çocuk sabah erken saatte kalkıp kreşe veya okula gidecekse yeterince rahat uyanabileceği kadar erken yatması, hafta sonu bu süreyi telafi edecek şekilde ebeveynleri ile daha fazla zaman geçirmesi uygun olur.